Εν αναμονή απάντησης από την τρόικα η κυβέρνηση
Η Καθημερινή // 1 Δεκεμβρίου 2014
ΣΩΤΗΡΗΣ ΝΙΚΑΣ,
ΓΙΩΡΓΟΣ Π. ΤΕΡΖΗΣ
«Εμείς το χρέος μας το κάναμε... πλέον
θα φανεί τί πραγματικά θέλουν και οι πιστωτές να κάνουν». Με αυτή τη
φράση, υψηλόβαθμο κυβερνητικό στέλεχος σχολίαζε το «βαρύ» πακέτο μέτρων
που εστάλη στις 4 τα ξημερώματα της Κυριακής από την ελληνική κυβέρνηση
προς την τρόικα, με στόχο την απεμπλοκή και ολοκλήρωση της αξιολόγησης.
Η κυβέρνηση προχώρησε, τελικά, και σε μέτρα δημοσιονομικού χαρακτήρα,
επιλέγοντας να αυξήσει το ΦΠΑ για τα ξενοδοχεία από το 6,5% στο 13%. Με
την κίνηση αυτή, η κυβέρνηση στοχεύει στη γεφύρωση και όχι βέβαια στην
πλήρη κάλυψη του δημοσιονομικού χάσματος μεταξύ των δύο πλευρών, χωρίς
παράλληλα να πλήξει τα είδη πρώτης ανάγκης ή τα φάρμακα που βρίσκονται
σε καθεστώς χαμηλού ΦΠΑ ή να καταργήσει την έκπτωση του 30% που
απολαμβάνουν τα νησιά του Αιγαίου. Κατά πληροφορίες, στην ελληνική
πρόταση περιλαμβάνεται και η δέσμευση να καλυφθούν ενδεχόμενες
αποκλίσεις με διορθωτικές κινήσεις εντός του 2015, αν και το κυβερνητικό
επιτελείο επιμένει στις δικές του εκτιμήσεις ότι τα δημοσιονομικά
μεγέθη θα είναι πολύ καλύτερα απ' όσο εκτιμά η τρόικα.
Οι κ.κ. Αντώνης Σαμαράς και Ευάγγελος Βενιζέλος, που βρίσκονται σε
ανοικτή γραμμή, αναμένουν πλέον την κίνηση των πιστωτών στη σκακιέρα του
ελληνικού προγράμματος. Υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών
ανέφεραν χθες πως η τρόικα «πρέπει να έρθει αυτή την εβδομάδα» στην
Αθήνα, ώστε να μπορέσει να επέλθει συμφωνία μέχρι το Eurogroup της 8ης
Δεκεμβρίου. Άλλωστε, σημειώνουν ότι στο Euroworking Group της
προηγούμενης Πέμπτης έγινε σειρά επαφών ώστε να διασφαλιστεί ότι η
τρόικα θα καταβάλει τουλάχιστον μία ύστατη προσπάθεια να κλείσει ο
έλεγχος έως τις 8 Δεκεμβρίου, γιατί η επικρατούσα άποψη πριν τη
συνεδρίαση ήταν να αποφασιστεί άμεσα η 6μηνη παράταση του υφιστάμενου
προγράμματος.
Επίσης, η κυβέρνηση πήρε το μήνυμα ότι η τρόικα είναι ανυποχώρητη από
τη θέση της για ένα «σκληρό έλεγχο» (strong review), καθώς είναι ο
τελευταίος τέτοιου τύπου που γίνεται. Μέχρι αργά χθες το βράδυ οι
εκπρόσωποι της Κομισιόν, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) και του
Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) μελετούσαν τις ελληνικές προτάσεις
και στελέχη της ανέφεραν ότι «σύντομα θα απαντήσει» η τρόικα στην Αθήνα
(πιθανότατα σήμερα). Στην ελληνική πρωτεύουσα, πάντως, δεν έχουν
διασκεδαστεί πλήρως οι φόβοι ότι η ισχυρή πίεση προς την ελληνική πλευρά
δεν είναι μόνον αποτέλεσμα των οικονομικών εκτιμήσεων της τρόικας αλλά,
ενδεχομένως, αποκαλύπτει και την ισχυρή βούληση κάποιων παραγόντων να
οδηγήσουν σε παράταση του ισχύοντος μνημονίου και να αναμείνουν την
ολοκλήρωση της Προεδρικής εκλογής, και ό,τι αυτή φέρει, πριν εξετάσουν
την «επόμενη ημέρα» για την Ελλάδα.
.
Τί πρότεινε η Αθήνα
Στο πακέτο των μέτρων που απέστειλε τα ξημερώματα της Κυριακής η κυβέρνηση στην τρόικα περιλαμβάνονται:
• Αύξηση του υπερμειωμένου συντελεστή ΦΠΑ στα ξενοδοχεία από το 6,5% στο
13%. Εκτιμάται ότι η αποδοτικότητα του συγκεκριμένου μέτρου ανέρχεται
στα 350 εκατ. ευρώ. Ειδικά για το θέμα του ΦΠΑ, στο υπουργείο
Οικονομικών παραδέχονται ότι στην παρούσα φάση λειτουργεί με εισπρακτικό
χαρακτήρα, δεδομένων των πιέσεων της τρόικας. Αλλά σημειώνουν πως η
αύξηση αυτή που αφορά μόνο στα ξενοδοχεία, αποτελεί το «μοναδικό σκληρό
μέτρο» που υπάρχει στις ελληνικές προτάσεις. Πέραν αυτού, υπάρχουν κι
άλλες πολλές μικρές διαρθρωτικές παρεμβάσεις, όπως σημειώνουν τα ίδια
στελέχη και προσθέτουν ότι με αυτές τις παρεμβάσεις επιτυγχάνεται
σύγκλιση στο θέμα του δημοσιονομικού κενού. «Αν θέλουν να συμφωνήσουμε,
μπορούμε» αναφέρουν χαρακτηριστικά.
• Το ενιαίο μισθολόγιο θα εφαρμοστεί για τους νεοεισερχόμενους από την
1η Ιανουαρίου του 2015, για τους υπαλλήλους του υπουργείου Οικονομικών
από 1η Ιουλίου και για το σύνολο του Δημοσίου από 1η Ιανουαρίου 2016.
• Για τις συντάξεις προωθείται σταδιακή κατάργηση συντάξεων πριν τα 62
με εφαρμογή από το 2019, καθώς και αυστηρότερα εισοδηματικά κριτήρια για
το ΕΚΑΣ (εξοικονόμηση 80 εκατ. ευρώ). Υπάρχουν κι άλλες δράσεις
διαρθρωτικού χαρακτήρα.
• Καμία αλλαγή στη ρύθμιση των 100 δόσεων για τα χρέη προς τις εφορίες, η
οποία – όπως απέδειξε με στοιχεία η κυβέρνηση προς την τρόικα –
αποδίδει καρπούς.
.
Οι αντιδράσεις για το ΦΠΑ
Η κυβέρνηση βρίσκεται ήδη αντιμέτωπη με τις αντιδράσεις του τουριστικού
κλάδου για την απόφασή της, ωστόσο πηγές κοντά στους Αντ. Σαμαρά και Ευ.
Βενιζέλο κάνουν λόγο για τη βέλτιστη επιλογή. Υπογραμμίζουν ότι
πρόκειται για ένα κλάδο σε πορεία ανόδου, το μεγαλύτερο ποσοστό των
κερδών του οποίου προέρχεται από πελάτες και πακέτα του εξωτερικού και,
συνεπώς, περιορίζεται η επιβάρυνση στους έλληνες πολίτες. Οι ίδιες πηγές
υπενθύμιζαν ότι ο συντελεστής ΦΠΑ στον τουρισμό ήταν 13% μόλις το 2011,
το έτος δηλαδή της βαθιάς κρίσης του τουρισμού, και μειώθηκε από την
κυβέρνηση, ενώ ο κλάδος έχει τύχει και αρκετών άλλων ενισχύσεων, όπως
επί παραδείγματι η επιδότηση απασχόλησης προσωπικού. Θεωρούν, συνεπώς,
ότι πέραν της συνδρομής του ξενοδοχειακού κλάδου στην εθνική προσπάθεια,
το όποιο πρόσθετο κόστος (για καθαρή αξία διανυκτέρευσης 200 ευρώ, η
τελική τιμή με το ΦΠΑ θα διαμορφωθεί από τα 213 στα 226 ευρώ) θα
μπορέσει εύκολα είτε να απορροφηθεί από τις επιχειρήσεις είτε να
«περάσει» χωρίς πρόβλημα στον πελάτη.
Όπως προαναφέρθηκε, μείζον επιχείρημα της ελληνικής πλευράς είναι ότι
αποφεύχθηκε η επιβάρυνση των πολιτών, και κυρίως των πλέον αδυνάμων, με
αυξήσεις σε τρόφιμα και φάρμακα ενώ δεν μεταβάλλεται, σε αυτή τη φάση,
και το καθεστώς έκπτωσης 30% επί των συντελεστών ΦΠΑ που απολαμβάνουν τα
νησιά, όπως συμβαίνει και σε νησιωτικές περιοχές άλλων κρατών – μελών
της Ευρωζώνης.
Να σημειωθεί ότι αυτή την εβδομάδα συζητείται ο προϋπολογισμός, που
θα ψηφιστεί στις 7 Δεκεμβρίου. Σύμφωνα με παράγοντες του υπουργείου
Οικονομικών, είναι πολύ δύσκολο να υπάρξουν αλλαγές στον προϋπολογισμό,
εάν χρειαστούν. Επιβεβαιώναν, δε, πως κάτι τέτοιο θα μπορούσε να γίνει
αργότερα με την επικαιροποίηση του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος ή με έναν
συμπληρωματικό προϋπολογισμό.
Στο μεταξύ, η προγραμματισμένη για σήμερα ομιλία του επικεφαλής της
Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στην τρόικα, Κλάους Μαζούχ, σε εκδήλωση
του ελληνοαμερικανικού επιμελητηρίου, δεν θα πραγματοποιηθεί, καθώς ο κ.
Μαζούχ δεν θα έρθει στην Αθήνα.